20 Kasım’da Ankara’da düzenlenen basın toplantısında Mamak’ta faaliyet
gösteren Kadın Eğitim ve İstihdam Derneği/ KEİD, 350 kadınla yürüttüğü
anket çalışmasının ve Mamak Belediyesi ile yapılan görüşmenin
sonuçlarını aktardı.
KEİD ve KEİG Platformu’nun ortak düzenlediği toplantıda öncelikle iki kadın örgütlenmesi hakkında da bilgi verildi. Ardından KEİD’den Sibel Güneş 350 kadınla yüz yüze yapılan anket çalışmasından çıkan sonuçları aktardı. Çalışmanın temel başlıklarını kentsel haklara ulaşım, şiddet ve istihdam konuları oluştururken, hazırlanan raporun ardından Mamak Belediyesi ile anket sonuçları ve kadınların talepleri üzerinden yapılan görüşmeyi de Melek Fidan aktardı. Fidan, belediye yetkililerinin taleplere olumlu yaklaştığını belirtti.
Kadınlar ulaşım ve sosyal hayata katılımda sorun yaşıyor
Kadınların gündelik yaşamlarında en çok hangi konularda sıkıntı yaşadıklarıyla ilgili sorulara verdikleri cevaplarda öne çıkan ilk başlık ulaşım. Görüşülen kadınların; %87’sinin otobüslerin çok kalabalık olmasından, %70’inin yeterli sayıda otobüs olmamasından ve belirli bir saatten sonra ulaşımın zor olmasından, % 74’ünün ise bilet fiyatlarından şikâyetçi oldukları görülüyor.
Anket kapsamında, kadınlara ev ve iş dışındaki zamanlarını nasıl geçirdiklerine dair sorular soruldu ve cevap veren kadınlar arasında belediye hizmetleri kapsamındaki kurslara katılım oranı%13.
Bu verilerden anlaşılıyor ki; Mamak’ta yaşayan kadınlar çok büyük oranda bir ulaşım sorunu yaşıyor. Sosyal hayata katılımda ve kişisel gelişimlerini sağlamada belediyenin olanaklarından faydalanma oranları da olması gerektiğinden çok düşük.
Kadınlar en yakınındaki erkeklerden şiddet görüyor
Çalışmada katılımcı kadınlara güvenlik başlığı altında hane içinde şiddet görüp görmedikleri, şiddete maruz kaldılarsa başvurdukları ve/veya destek aldıkları kuruluşlar hakkında sorular soruldu. Katılımcıların %30’u birden fazla başlıkta sorun yaşadıklarını belirttiler. Anket sonuçlarına göre kadınların %20’si eşinden/ babasından/ kardeşinden şiddet görüyor. Kadınların %16’sı, karakola gittiklerinde dikkate alınmadıklarını belirtiyor, %14’ü ise bu gibi durumlarda destek alabileceği bir merkezin bulunmamasını önemli bir sorun olarak işaret ediyor.
Şiddet konusunda alınan cevapları incelediğimizde Mamak’ta çıkan sonuçların Türkiye genelindeki sonuçlara çok benzer olduğu görülüyor. Tıpkı Türkiye’deki gibi Mamak’ta da üç kadından biri şiddete uğruyor. Ve şiddete uğrayan kadınlar, destek ve koruma mekanizmalarına ulaşmada çok yüksek oranda problemler yaşıyor.
Çalışmanın önündeki en büyük engel çocuk bakımı
Son başlıkta kadınlara istihdam ve bakım konusunda sorular soruldu. Ankete katılan kadınların % 44’ü daha önce hiç çalışmadığını, % 21’i ise daha önce çalışmasına rağmen artık çalışmadığını ifade ediyor. Katılımcıların tamamı 15 yaş üzerinde olmasına rağmen sadece üçte biri çalışanlardan oluşuyor.
Kadınların iş gücü piyasasına katılma ve işten ayrılma kararlarını etkileyen faktörleri anlamak adına katılımcılara çalışmıyorlarsa veya çalışıp işten ayrıldılarsa bunun nedenleri de soruldu. Bu soruyu yanıtlayan, hiç çalışmamış olan katılımcıların %44’ü, bunun en önemli nedeninin çocuklar olduğunu belirtiyor. Çocukları, sırasıyla eşlerin tutumu (%26), gelenekler (%16) ve sağlık/eğitim (%12) gerekçeleri izliyor.
Çocuk bakımına yönelik katılımcılardan alınan cevaplara bakıldığında, yanıtlayan kadınların %60’ı kreş ve anaokullarının pahalı olmasını ve buna paralel olarak çocuklarını bırakılabileceği ücretsiz merkezlerin yokluğunu,çocuk bakımında yalnız kalmaları, eşlerinden yeterli paylaşımı görmüyor olmalarını öne çıkardığı görülüyor.
Çocuk bakımına benzer bir şekilde, yaşlı/hasta bakımında da kadınlar tüm sorumluluğu üstlenmek durumunda kalıyor. Verilen bakım parasının yetersiz olması ve destek sağlayan bir merkezin bulunmaması değinilen diğer sorunlar.
Çalışmadan çıkan talepler şu şekilde aktarıldı:
– Erken çocukluk ve bakım ve eğitim hizmetlerinin, ayrıca diğer bağımlı aile bireylerinin (yaşlı, engelli, vb.) bakımına yönelik hizmetlerin yaygınlaştırılması,
– Şiddete uğrayan kadınların güvenliklerini sağlayacak kadın sığınakları, danışmanlık alabilecekleri danışma merkezleri, kadına yönelik şiddet konusunda farkındalık yaratacak faaliyetlerin, eğitimlerin düzenlenmesi,
– Her kadının, günün her saatinde, ortak kamusal mekânları ve sokakları güvenli ve etkin olarak kullanabilmesi için tasarım ve aydınlatmada düzenleme ve çalışmaların en hızlı şekilde yapılması,
– Toplu taşıma ve yaya ulaşımının kadınlar tarafından kullanımını kolaylaştırıcı düzenlemeler yapılması,
– Kadınların kentteki sportif, sosyal ve kültürel faaliyetlere kişisel potansiyellerine ve taleplerine uygun şekilde katılımlarının sağlanması için belediyelerin sorumluluklarını yerine getirmesi.
