Kriz, Kadınlar ve Kadın Emeği Forumu Raporu
Forumun Genel Çerçevesi
Krizin yükünü en çok kadınlar mı çeker? Bu soru son zamanlarda etkilerini farklı ve çeşitli düzeylerde hissetmeye başladığımız ekonomik kriz gerçeği içinde yeniden sorulmaya başladı ve kadın hareketinin de tekrar gündemine girdi. Konuyu farklı yönleriyle, farklı emek ve çalışma biçimleriyle; ücretli ve ücretsiz emek üzerinden derinlemesine konuşmaya ve tartışmaya duyduğumuz ihtiyaç nedeniyle 15 Aralık 2018’de Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Bomonti kampüsünde sendikalardan, farklı sektörlerden, kadın örgütlerinden kadınların ve bağımsız feministlerin katılımlıyla bir ‘Kriz, Kadınlar ve Kadın Emeği’ forumu düzenledik.
Türkiye’de kadınlar için hem ücretli hem ücretsiz çalışma zaten hep bir ‘kriz’ halindeyken, ekonomik krizi nasıl düşünmemiz ve bununla ilgili nasıl bir politika üretmemiz gerektiğinden yola çıktık. Daha önemlisi kriz döneminde ya da değil, makroekonomik perspektifin dikkate almadığı ve hesaba katmadığı ücretsiz emeği, ücretli emek ile feminist bir perspektiften tartışmak istedik. En basit haliyle şu sorular üzerine düşünmeye çalıştık:
– Ekonomik krizi neden toplumsal cinsiyet terimleriyle düşünmeliyiz?
– Krizin yükünü en çok kadınlar mı çekiyor? Nasıl?
– Kriz kadınların işgücüne ve istihdama katılımını nasıl etkiliyor? Yaygın bir kanı olarak gerçekten önce kadınlar mı işten çıkarılıyor, yoksa başka olasılıklar da mevcut mudur?
– Krizde kadınların ücretsiz ev içi emeği yeniden nasıl belirleniyor? Ev içerisindeki yük nasıl artıyor?
– Krizi farklı emek ve çalışma biçimleri üzerinden nasıl düşünebiliriz?
Forumda tartışma gruplarını ‘sendika ve örgütlenme’, ‘yoksulluk, sosyal yardımlar ve göçmen kadınlar’, ‘beyaz yakalılar ve formel çalışma’, ‘ev-eksenli çalışma ve kooperatifler’ şeklinde tematik olarak böldük. Kuşkusuz mesele ekonomik kriz ve kadınlar olunca, önceki krizlerin bize neler öğrettiğine bakmak ve bu bağlamda mevcut durumu nasıl analiz edebileceğimizi görmek gerekiyordu. Bunun için feminist iktisatçılar ve aynı zamanda KEİG bileşeni KEFA üyeleri Özge İzdeş ve Yelda Yücel ‘Önceki krizlerden ne öğrendik, bu krizde bizi neler bekliyor?’ başlıklı sunumlarıyla forum için bir çerçeve sundular.
Elinizdeki rapor kadın emeği ve istihdamına ilişkin mevcut bilgi ve verilerle birlikte, forumdaki sunumları, tematik çalışma gruplarındaki tartışmaları, bunlardan çıkan politika ve örgütlenme önerilerini içeriyor.
Foruma katılan ve katkıda bulunan tüm kadınlara teşekkür ederiz.
KEİG Platformu