Erkeklere 10 gün, kadınlara 18 hafta doğum izni verileceği açıklandı. Peki bu çocuk bakım sorumluluğunun eşit paylaşımı için yeterli mi? Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi’nden Serap Güre yanıtladı. Çİçek Tahaoğlu, İstanbul-BİA Haber Merkezi
Erkeklere 10 günlük babalık izni verileceği ve kadının doğum izninin 18 haftaya çıkarılacağı açıklanırken, Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi’nden (KEİG) Serap Güre “Çocuk bakımında devreye girmesi gereken uygulama ebeveyn izni” diyor.
Güre, doğum izniyle ebeveyn izninin birbirine karıştırılmaması gerektiğini belirtiyor.
“Babalık izni, doğum sonrası ihtiyaçlar için kullanılan bir izindir ve doğumun ardından erkeğin de kadının yanında olması halidir. Bu anlamda uzatılmış olması iyi bir şey. Ama bu geçici bir şey.
“Ebeveyn izni ise çocuk belli bir yaşa gelene kadar ebeveynlerin çocuğun ihtiyacı halinde izin alması. Bu sürekli bir izin de olabilir, günlük izinler halinde de olabilir ve teşvik edici olması için ücretli bir izindir.
“Ebeveyn izniyle kadın da erkek de işten çok uzun süre uzaklaşmamış oluyor. Ayrıca çocuk bakımı sorumluluğunun kadın ve erkek arasında paylaşılmasını sağlıyor. Böylece çocuk bakım sorumluluğunun sadece kadına ait olmadığı hem devlet hem işveren hem toplum hem de erkek tarafından kabul görmüş oluyor. Biz, erkeklerin en az iki ay ebeveyn izni kullanması gerektiğini savunuyoruz.”
“Doğum izni uzarsa hem iş hem sosyal hayatı etkiler”
Güre, 16 haftadan 18 haftaya çıkarılan doğum izninin de kadının hem çalışma hem sosyal hayatını devam ettirmesi için makul bir süre olduğunu ifade ediyor:
“18 haftalık doğum izni makul bir süre. Bunu sadece kadın üzerinden arttırmak doğru değil. Çünkü çalışan bir kadının çocuk bakımı için işinden uzun süre uzaklaştırılması birçok soruna yol açar. İşveren onun yerine başkasını istihdam etmeyi tercih eder. Kadının sürekli olarak tek başına çocuk bakımıyla ilgilenmesi onu sadece iş hayatı değil, sosyal yaşamdan da koparır. Dolayısıyla bu bakımın kadınla erkek arasında muhakkak paylaşılması gerekiyor.”
Güre, çocuk bakımının iyileştirilmesi için kreş sorununun çözülmesi gerektiğini de ifade ediyor.
“Her türlü bakım meselesinin kadının asli görevi olarak kabul edilmesi yaklaşımının değişmesi için de siyasi iktidarın ve politik söz üreten yapıların artık sözünü değiştirmesi gerekiyor.
“Yasa metni hazırlayanların ihtiyaçları doğru saptaması ve ihtiyaçlara hizmet edecek bir metin çıkarması için kadın örgütleriyle masaya oturması şart.”
Ebeveyn izni nedir?
Ebeveyn izni, çocuğun ihtiyaçlarının karşılanmasını ve çocuk bakımında kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasını amaçlıyor.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) “ebeveyn izni”ni şöyle tanımlıyor:
“(…) annelik izninin bitiminden sonra, çalışan anne ve babalara yeni doğan çocuklarına bir süre bakabilmeleri için istihdam, sosyal güvenlik ve tazminat açısından kendilerini bir derece güvencede hissederek verilen izin. Ebeveyn izni evlat edinen kişilere de tanınır.”
Avrupa Konseyi (AK) de, 1996da yaptığı öneride “hem erkek hem de kadının belli bir süre için ebeveyn izninden yararlandırılmasını” istedi. Konsey 2010’da hazırladığı taslak anlaşmada ise bu iznin kadın ve erkek için dörder ay olarak belirlenmesi gerektiğini belirtti.
Pakette ne var?
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Çalışma Bakanlığı’nın üzerinde çalıştığı doğum teşvikleri, kıdem tazminatı, taşeron işçi ve esnek çalışmaya ilişkin düzenlemeleri içeren paketin yakında Meclis’e sunulacağı açıklandı. Buna göre;
* Tüm çalışan erkekler, çocukları olduğunda 10 gün babalık izni kullanabilecek. Mevcut uygulamada memurlar on, sigortalı işçiler ise sadece üç gün doğum izni kullanabiliyor.
* Kadınlara verilen doğum izni 16 haftadan 18 haftaya çıkıyor. Hükümet yetkilileri daha önceki açıklamalarında doğum izninin 24 haftaya çıkarılacağını söylemiş ancak işverenler bu durumda kadınları istihdam etmeyeceklerine yönelik açıklamalar yapmıştı.
* Çalışan kadınlara halen iki çocuk için verilen geriye dönük borçlanma imkanı üç çocuğa kadar uygulanacak. Buna göre doğum yapan kadınlar, altı yıla kadar geriye dönük sigorta primlerini yatırma hakkına sahip olacak.
* Doğum yapan kadın memurların yarım gün mesai yapması sağlanacak ve kendilerine maaşlarının yarısı ödenecek.
* Bu haber 24 Ekim 2013 tarihinde bianet’de yayımlanmıştır.
http://www.bianet.org/bianet/kadin/150797-babalik-icin-10-gun-yetmez
